Το περιβάλλον

Το Θέρμο είναι χτισμένο Β/Α της λίμνης Τριχωνίδα σε υψόμετρο 360 μέτρων στον στενό μυχό του ομώνυμου οροπεδίου, στριμωγμένο ανάμεσα στις ράχες Άγιος Νικόλαος, Μέγας Λάκκος και Μακρυά Ράχη.

Είναι ένας από τους μεγαλύτερους σε έκταση Δήμους – με έκταση 333,7 τ. χμ., που περιλαμβάνει σημαντικές παραλίμνιες πεδινές εκτάσεις, καθώς και ευρεία ημιορεινή και ορεινή περιοχή, η οποία εκτείνεται ως τις παρυφές του Ανατολικού Παναιτωλικού και τη διαρρέουν ο Εύηνος και οι παραπόταμοί του Φιδάκια και Γιδομαντρίτης. 

Λίμνη Τριχωνίδα

Είναι η μεγαλύτερη λίμνη της Ελλάδας και αποτελεί ένα σημαντικότατο υγρότοπο με τεράστια αισθητική, οικολογική και αλιευτική αξία.

Με μέγιστο βάθος 58μ. και μέσο βάθος 29 μ. η λίμνη Τριχωνίδα είναι μια μεσοτροφική λίμνη με μεγάλη ποικιλία ψαριών και άλλων υδρόβιων οργανισμών. Η περίμετρός της είναι 52 χλμ. και η επιφάνειά της καλύπτει 97 τετραγωνικά χλμ. Περιβάλλεται βόρεια από το Παναιτωλικό Όρος, ανατολικά από τα όρη της Ναυπακτίας και νότια από το όρος Αράκυνθος ή Ζυγός.

Δίπλα της η μικρότερη σε μέγεθος λίμνη Λυσιμαχία επικοινωνεί με την Τριχωνίδα μέσα από ένα κανάλι.

Η λίμνη Τριχωνίδα τροφοδοτείται από την ανάβλυση υπόγειων νερών, συγκεντρώνει τις απορροές των ορεινών όγκων που την πλαισιώνουν και παροχετεύει το πλεόνασμα των δικών της νερών στη Λυσιμαχία. Το υψηλότερο επίπεδο της Τριχωνίδας διευκολύνει τη ροή των νερών από τη μεγάλη στη μικρή λίμνη, με αποτέλεσμα την ανανέωση και την αναζωογόνησή της.

Η παραλίμνια βλάστηση της Tριχωνίδας είναι πιο αραιή, αλλά παραμένει πάντα πλούσια σε σχέση με άλλες λίμνες της Eλλάδας. Aποτελείται από πλατάνια, φράξους, ιτιές, λεύκες, καβάκια, σκλήθρα, λυγαριές, κυπαρίσσια, δάφνες, πικροδάφνες κ.ά. 

Στις πλαγιές των παραλίμνιων λόφων κυριαρχεί η μεσογειακή μακία, που απαρτίζεται από σχίνα, σπάρτα, κουμαριές, ρείκια, φιλύκια, κουτσουπιές, χαρουπιές, τρικουκιές, παλιούρια, ασφάκες και θυμάρι.

Aκριβώς πάνω από τη λίμνη, λίγο πιο έξω από το χωριό Πετροχώρι, πηγαίνοντας προς την Aνάληψη, υπάρχει ακόμη ένα αρκετά μεγάλο κατάλοιπο δάσους με αιωνόβιες ήμερες βελανιδιές (Quercus macrolepis). Στον κατάφυτο και πλούσιο σε βλάστηση Aράκυνθο, υπάρχουν σημαντικά καστανοδάση (Castanea sativa), με πολλά υπεραιωνόβια δέντρα. Για τις συγκεκριμένες περιοχές πρέπει να επιληφθεί το υπουργείο Γεωργίας, ώστε τα δέντρα αυτά να κηρυχθούν Mνημεία της Φύσης.

Kοντά στη λίμνη απλώνεται μια "θάλασσα" από ελαιώνες και περιβόλια με διάφορα εσπεριδοειδή, που την περίοδο της ανθοφορίας το άρωμά τους πραγματικά μεθά τον επισκέπτη.  Eίναι γνωστά τα πορτοκάλια της Tριχωνίδας με το όνομα σαγκουίνια Γουρίτσας. Στις όχθες της λίμνης κυρίαρχα είδη είναι τα καλάμια (Phragmites communis), τα νεροκάλαμα (Arundo donax) και τα ψαθιά (Typha angustifolia). Στα νερά επιπλέουν τα λευκά όμορφα νούφαρα (Nymphaea alba). Άλλα σπάνια επιπλέοντα φυτά είναι το Hydrocharis morsus-ranae και το Myriophyllum spicatum.

Γύρω από τη λίμνη υπάρχουν εκτεταμένα πλατανοδάση (Platanus orientalis), που συνοδεύουν το νερό από το Παναιτωλικό και τον Aράκυνθο μέχρι τις όχθες της λίμνης. H περιοχή είναι πλούσια σε νερά, που δημιουργούν όμορφες κοιλάδες, ενώ δεκάδες ποταμάκια με μικρούς καταρράκτες, και μικρά γάργαρα ρυάκια που έχονται από το Παναιτωλικό, κυλούν βιαστικά προς την Tριχωνίδα, πλαισιωμένα στις όχθες τους από πικροδάφνες, λυγαριές και μέντες.

Όρος Παναιτωλικό

Το Παναιτωλικό είναι το τελευταίο βουνό της Ρούμελης πριν από το κάμπο του Αγρινίου. Ορθώνεται ακριβώς πάνω από την Τριχωνίδα και είναι αρκετά δασωμένο με αραιά δάση ελάτων που φθάνουν μέχρι τα 1.400 μ. αφήνοντας πάνω στα μεγάλα υψόμετρα μια στενή αλπική ζώνη. Οι απόκρημνες πλαγιές του σκεπάζονται με έλατα ενώ οι πιο χαμηλές είναι πνιγμένες στα κέδρα, τα πουρνάρια και άλλουςθάμνους. Στο δάσος ζουν πολλά είδη αρπακτικών όπως είναι ο Χρυσαετός, η Ποντικοβαρβακίνα και στα χαμηλά ο Φιδαετός και ένα πλήθος από Δρυοκολάπτες και άλλα μικρά Στρουθιόμορφα, όπως Κοτσύφια, Τσιροβάκους.

Ένα μεγάλο μέρος του Παναιτωλικού είναι ενταγμένο στη ζώνη προστασίας NATURA 2000, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας ανήκει στο Δήμο Θέρμου.

Ειδικά για τα ελατοδάση της περιοχής που είναι ενταγμένη στο δίκτυο NATURA, ιδιαίτερης σημασίας είναι το δασικό σύμπλεγμα του άνω μέρους της κοιλάδας του παραποτάμου Φιδάκια, που εκτείνεται δυτικά της κορυφής Μελιός από τον Δρυμώνα έως τα Αραποκέφαλα, το δασικό σύμπλεγμα της περιοχής ανατολικά της κορυφής Μελιός, που εκτείνεται από το Νεροχώρι έως την Αμβρακιά και το Αργυρό Πηγάδι, το δασικό σύμπλεγμα Δικόρφου – Λιάκουρας, που εκτείνεται από την κορυφή Μέγα Ίσιωμα ως τον οικισμό Άγιο Θεόδωρο και το δασικό σύμπλεγμα του Παρθένου ελατόδασους των Πηγών Γιδομανδρίτη.

Ποταμός Εύηνος

Ο Εύηνος πηγάζει από τον Κόρακα της Ευρυτανίας και εκβάλλει στον Πατραϊκό Κόλπο, ανατολικά από τη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου, αφού διανύσει 113 χλμ. χωρίζει την Ναυπακτία από την Τριχωνίδα. Το όνομα του το οφείλει στο όνομα του βασιλιά των Αιτωλών Εύηνο που πνίγηκε στα νερά του. Εκεί είναι κατασκευασμένο το φράγμα του Εύηνου ή αλλιώς Αγίου Δημητρίου. Είναι γνωστός και με το όνομα Φιδάρης εξαιτίας των διακλαδώσεων που σχηματίζει κατά τη διαδρομή του στα ορεινά της Αιτωλοακαρνανίας.

Αρκετά γεφύρια (πέτρινα και μεταλλικά) και συρμάτινες πεζογέφυρες στα πιο όμορφα σημεία της κοίτης του μας δείχνουν τους παλιούς δρόμους, τα περάσματα και τις μετακινήσεις των ανθρώπων αλλοτινών εποχές. Αρχαία, Βυζαντινά αλλά και κυρίως νεότερα μνημεία (μύλοι, νεροτριβές, γεφύρια κλπ.) είναι στοιχεία οικολογικού ενδιαφέροντος.

Το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό στη μορφή του ποταμού ποικίλει από το ανώτερο τμήμα με την ορμητική ροή, τους μαιάνδρους, τα ελατοδάση, τις πεζούλες και τα φαράγγια. Το μεσαίο τμήμα με τις ποταμολίμνες και την απόθεση φερτών υλικών έως τις εκβολές με τις προσχώσεις και το δέλτα, αποτελεί εύφορη καλλιεργήσιμη έκταση.

Η παραποτάμια βλάστηση αποτελείται από έλατα, καστανιές, κέδρους πουρνάρια, ιτιές και πλατάνια. Την άνοιξη θα συναντήσουμε αγριοτριανταφυλλιές, ορχιδέες και αγριολούλουδα. Κάθε μικροβιότοπος χαρακτηρίζεται από το δικό του συνδυασμό φυτικών ειδών τα οποία συγκροτούν την πλούσια και μοναδική χλωρίδα της περιοχής. Οι κίτρινοι και μενεξεδί αγριοπανσέδες, οι λευκές ή λευκορόδινες ορχιδέες, οι βαθυγάλαζες καμπα­νούλες, τα ρόδινα σιλενοειδή, τα λευκά κρινάκια εντυπωσιάζουν τον περι­πατητή.

Η παροχή του νερού δεν είναι μόνιμα μεγάλη. Το καλοκαίρι μειώνεται, ή διακόπτεται κατά διαστήματα, ιδίως στα χαμηλότερα τμήματα της κοίτης του. Το φαινόμενο αυτό εντάθηκε περισσότερο με την κατασκευή του φράγματος στον Άγιο Δημήτριο. Στα νερά του αφθονούν τα ψάρια του γλυκού νε­ρού, πέστροφες, χέλια, μπριάνια, δρομίτσες, οι βάτραχοι, τα νερόφιδα και συνεχίζει να εμφανίζεται το σπάνιο θηλαστικό, η Βίδρα.